Ciri dan maksud hiperbola (Jaku Kelangkung) lirik dalam lagu pop Iban [Hyperbole (Jaku Kelangkung) and characteristics and meanings in lyric of Iban pop songs]

Abstract

Iban pop music came into existence in the late 1950s when Radio Sarawak recorded a few tracks for public entertainment. The objectives of this research were to identify the hyperbole features and analyse the aspects which construct the meanings of hyperbole in the lyrics of the Iban pop music from 1970s to the 21^st century. This research employed the qualitative method using the descriptive approach. Document analysis and checklists were the two research instruments. The findings of the research indicated that the hyperbole features in the lyrics of the songs encompass the quantity, characteristic and measurement aspects. The elements which constructed the implicit meanings in the hyperbole were nature, human, plants, animals, culture and unliving things. The quantity features of hyperbole incorporated in the Iban pop song lyrics were low in the 70s but kept increasing from the 80s to the 21^st century. The quantity features were not widely used in the 21^st century and measurement features in lyrical compositions were low in the 80s until the 21^st century. The element ofcharacteristic was commonly used in the 80s to the 21^st century. Cultural elements were widely incorporated in lyrics composition as compared to plants.   As a conclusion, the features and elements were used depends entirely on value, surrounding and living situation of the Iban community.  The implication of the study can be used as guidelines for composers to improve their skills in writing  Iban pop song lyrics and uplift the future of Iban music industry in general.

[Kewujudan lagu pop Iban pada penghujung tahun 50-an di Sarawak dikaitkan dengan usaha Radio Sarawak merakamkan beberapa buah lagu Iban untuk hiburan umum. Kajian ini dijalankan untuk mengenalpasti ciri dan maksud hiperbola (jaku kelangkung) lirik lagu pop Iban era 70-an, 80-an, 90-an dan abad ke-21. Empat puluh transkrip lirik lagu pop Iban telah dipilih mengikut popularitinya di radio dan program hiburan Iban.Kaedah kajian ialah kualitatif dengan pendekatan diskriptif.Dua instrumen kajian ialah analisis dokumen dan senarai semak.Dapatan kajian telah mengenalpasti tiga ciri iaitu ciri sifat, ukuran dan jumlah dengan enam unsur tersirat iaitu alam, haiwan, manusia, frekuensi masa, jarak dan tempuh.Maksud hiperbola lirik juga mengandungi enam unsur tersirat iaitu manusia, alam, tumbuhan, haiwan, budaya dan benda bukan hidup. Hiperbola lirik lagu pop Iban paling rendah jumlahnya dalam era 70-an tetapi semakin meningkat dalam era 80-an hingga abad ke-21. Sehubungan dengan itu, ciri sifat merupakan ciri yang paling kerap digunakan manakala ciri ukuran manakala ciri jumlah pula sebaliknya.Unsur tersirat budaya merupakan unsur tersirat maksud yang paling banyak digunakan dan unsur tersirat tumbuhan pula sebaliknya. Sebagai kesimpulan, ciri dan maksud hiperbola lirik lagu pop Iban serta unsur tersiratnya digunakan secara tidak seimbang.Ia bergantung kepada nilai, keadaan semasa dan suasana sekeliling masyarakat Iban ketika lagu tersebut dicipta. Implikasi kajian ini boleh digunakan sebagai panduan oleh para komposer untuk meningkatkan kemahiran menulis lirik dan masa depan industri muzik Iban secara menyeluruh.]